icon_ex_normen_rechtliches_2000x2000.jpg

Dyrektywy, normy, wymagania

Wymagania dotyczące urządzeń elektrycznych do przestrzeni zagrożonych wybuchem są formułowane wielowarstwowo: aby zapewnić najwyższe bezpieczeństwo, należy przestrzegać międzynarodowych i krajowych zaleceń, dyrektyw i norm. Przedstawiamy przegląd najważniejszych przepisów prawnych i zaleceń, jak np. dyrektywę ATEX.


Wszystkie urządzenia elektryczne, dopuszczone do użytkowania na terenie Unii Europejskiej, powinny spełniać wymogi zharmonizowanej dyrektywy ATEX. Skrót ATEX pochodzi z francuskiego „ATmosphère EXplosive“.

Ochrona przeciwwybuchowa

Najważniejsze informacje

Wszystkie istotne informacje o ochronie przeciwwybuchowej WAGO

ATEX − dyrektywa europejska, uznawana na całym świecie

Dyrektywa ATEX określa zasady stosowania produktów w przestrzeniach zagrożonych wybuchem, obowiązuje wszystkie kraje członkowskie Wspólnoty Europejskiej. Obejmuje ona dyrektywę produktową ATEX 2014/34/UE oraz dyrektywę dotyczącą warunków eksploatacji 1999/92/WE (zwaną też ATEX 137). Dyrektywa ATEX została opracowana przez Dyrekcję Generalną ds. Przedsiębiorstw i Przemysłu Komisji Europejskiej państw członkowskich, przemysłu europejskiego, CEN i CENELEC oraz wymienionych instytucji (Notified Bodies) jak np. BAM, PTB oraz TÜV.

Dyrektywa produktowa jest skierowana przede wszystkim do producentów, względnie firm wprowadzających do obrotu produkty, które są eksploatowane w strefach zagrożonych wybuchem. Celem tej dyrektywy jest ochrona ludzi pracujących lub przebywających w obszarach zagrożonych wybuchem. Zdefiniowane w niej wymagania dot. bezpieczeństwa oraz ochrony zdrowia powinny być respektowane przez producentów urządzeń, a ich przestrzeganie jest potwierdzane w procesie nadawania deklaracji zgodności i oznaczenia CE. Dyrektywa 1999/92/WE opisuje minimalne wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których może wystąpić atmosfera wybuchowa. Dyrektywa ta określa istotne wymagania bezpieczeństwa oraz środki ochrony, które powinien zapewnić pracodawca.

IECEx − międzynarodowy swobodny obrót towarów

IECEx jest międzynarodową metodą certyfikacji urządzeń, stosowanych w obszarach zagrożonych wybuchem. Celem schematu IECEx jest ujednolicenie krajowych i międzynarodowych norm Ex. Ma to ułatwić międzynarodowy handel urządzeniami do aplikacji zagrożonych wybuchem, przy równoczesnym respektowaniu poziomu bezpieczeństwa określonego w dyrektywie ATEX. Urządzenia certyfikowane zgodnie z IECEx są uznawane za zgodne z jednolitymi międzynarodowymi normami, badaniami i znakami jakości. W dobie rosnącej globalizacji, certyfikaty wydawane na podstawie IECEx mają coraz większe znaczenie.

NEC/CEC

Na terenie Ameryki Północnej opracowano techniki i systemy ochrony przed wybuchem urządzeń i instalacji elektrycznych, które zasadniczo różnią się od techniki IEC. W USA obowiązuje NEC, a w Kanadzie CEC. Różnice polegają m.in. na definicji obszarów zagrożonych wybuchem, konstrukcji urządzeń oraz ich instlacji w układach elektrycznych. Na terenie USA dla urządzeń i instalacji elektrycznych stosowanych w obszarach zagrożonych wybuchem obowiązuje „National Electrical Code“ (NEC), a na terenie Kanady „Canadian Electrical Code“ (CEC). Mają one charakter zaleceń dotyczących eksploatacji urządzeń elektrycznych we wszystkich obszarach i odwołują się do kolejnych standardów innych instytucji, zawierających wymagania w zakresie instalacji i konstrukcji odpowiednich urządzeń.

Metody ochrony określone w dokumencie NEC 505 wprowadzają podział na strefy, klasy i dywizje (Zone/Class/Division). Konstrukcja i ocena urządzeń elektrycznych do obszarów zagrożonych wybuchem podlega różnym normom i wymaganiom. W USA są to głównie standardy określone przez Underwriters Laboratories Inc. (UL), Factory Mutual Research Corporation (FM) oraz International Society for Measurement and Control (ISA). W Kanadzie obowiązują zalecenia Canadian Standards Association (CSA). Obszary zagrożone wybuchem noszą w Ameryce Północnej nazwę »hazardous locations« i zostały opisane w USA w rozdziale 500 oraz 505 „National Electrical Code“ (NEC), a w Kanadzie w rozdziale 18 i załączniku J „Canadian Electrical Code“ (CEC).

Obszary, na których występują palne gazy, pary lub mgły, określono jako Class I, dla pyłów zdefiniowano Class II, a dla włókien Class III. Pod względem częstości i czasu występowania tych substancji, obszary zagrożone wybuchem zdefiniowano jako Division 1 lub Division 2. Równolegle do obowiązującego systemu, od 1996 roku w USA dla Class I akceptowany jest dodatkowo zgodny z IEC podział na strefy. Tę zmianę wprowadzono w rozdziale 505 NEC. W Kanadzie koncepcja podziału na strefy, zgodna z IEC, została wprowadzona dla Class I w nowelizacji CEC 1988; wszystkie nowe urządzenia podlegają klasyfikacji zgodnie z tą koncepcją.

UL

Underwriters Laboratories jest niezależną organizacją, sprawdzającą bezpieczeństwo produktów zgodnie z wymogami obowiązującymi w tym zakresie w USA. Oznaczenie UL różni się od certyfikacji IEC, określającej tylko minimalne wymagania dla urządzeń. Underwriters Laboratories przeprowadza testy zgodnie z własnymi, restrykcyjnymi wymogami bezpieczeństwa, które, w zależności od normy, mogą dotyczyć także procesu produkcyjnego. Dlatego oznaczenie UL cieszy się szczególnym uznaniem na całym świecie. Nie tylko w Europie, lecz także w USA, Kanadzie i Azji, produkty z certyfikatem UL mają większe szanse stać się towarami eksportowymi.

1999/92EG, BetrSichV i ProdSV

Ogólne

Wymagania dyrektywy 1999/92/UE określają minimalne wymagania, które państwa członkowskie powinny wprowadzić do krajowych regulacji prawnych. Państwa członkowskie mogą dodatkowo zaostrzyć te wymagania. W Niemczech realizację zaleceń tej dyrektywy regulują dwa rozporządzenia (ExVO i BetrSichV).

Niemcy

Przepisy dotycące eksploatacji urządzeń w obszarach zagrożonych wybuchem zostały określone w obowiązującym od 1 stycznia 2003 rozporządzeniu BetrSichV. Dotyczą one montażu, instalacji i eksploatacji urządzeń elektrycznych w obszarach zagrożonych wybuchem. Do użytkowania dopuszczone są wyłącznie urządzenia zgodne z dyrektywą produktową ATEX 2014/34/UE.

Wprowadzenie do obrotu urządzeń i systemów ochronnych zapewniających właściwą eksploatację w obszarach zagrożonych wybuchem, jest regulowane przez dyrektywę ExVO.

Warto przeczytać

Co dzieje się w trakcie wybuchu, jakie czynniki są decydujące i jakie działania zapobiegawcze można podjąć? Na tej stronie uzyskasz informacje na temat ATEX, stref Ex, rodzajów ochrony przeciwwybuchowej i inne.

Podział na strefy

Zagrożenie wybuchem jest różne w poszczególnych obszarach i zależy od rodzaju występujących substancji. Wymagania w zakresie ochrony urządzeń elektrycznych są formułowane na podstawie częstotliwości i czasu oddziaływania substancji.
icon_ex_kennzeichnung_ex_produkte_2000x1125.jpg

Środki ochrony przeciwwybuchowej

Kto wymaga stosowania ochrony przeciwwybuchowej? Kogo obowiązuje stosowanie ochrony przeciwwybuchowej? Na co należy zwrócić uwagę? Czym jest konstruktywna ochrona przeciwwybuchowa? Na tej stronie znajdziesz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania.
icon_ex_explosionsschutz_2000x1125.jpg

Grupy urządzeń

Gazy, pary i pyły, podobnie jak urządzenia, dzielą się na różne grupy w zależności od ich właściwości. Podział ten ułatwia właściwy dobór urządzeń do poszczególnych typów gazów, par i pyłów.
icon_ex_geraetegruppen_geraetekategorien_2000x1125.jpg

Rodzaje zabezpieczenia

W obszarach Ex dozwolone jest stosowanie wyłącznie urządzeń z ochoroną przeciwwybuchową. Rodzaje budowy przeciwwybuchowej to konstrukcyjne i elektryczne środki wykorzystywane w urządzeniach. Zaliczają się one do wtórnej ochrony przeciwwybuchowej.
icon_ex_zuendschutzarten_2000x1125.jpg

Źródła zapłonu

Jeśli nie można zapobiec utworzeniu się mieszaniny wybuchowej w miejscu pracy, należy zastosować wtórną ochronę przeciwwybuchową. Pod tym pojęciem rozumie się wyeliminowanie potencjalnych źródeł zapłonu.
icon_ex_zuendquelle_2000x1125.jpg

Czym jest wybuch?

Ex|plo|si|on <lat.> (explosio) znaczy tyle co „uchodzić pod ciśnieniem“. Co dzieje się w trakcie wybuchu, jakie czynniki są decydujące i jakie działania zapobiegawcze można podjąć? Tutaj dowiesz się wszystkiego!
icon_ex_explosion_2000x1125.jpg
Automatyka

Rozwiązania do zastosowań Ex

Automatyka w trudnych warunkach środowiskowych? Produkty i rozwiązania WAGO są do tego stworzone.

titel_0750_XTR_Knoten_017_2000x1500px.jpg
Technika łączeniowa

Ochrona przeciwwybuchowa w pakiecie

Dopuszczone do eksploatacji w obszarze Ex: produkty WAGO, zapewniające niezawodne połączenia w ekstremalnych warunkach.

durchgangsklemmen_2000x1500px.jpg

WAGO w praktyce

Referencje dotyczące ochrony przeciwwybuchowej

WAGO jako partner i lider innowacji realizuje wiele interesujących projektów. Poznaj nasze kreatywne i efektywne rozwiązania w przemyśle procesowym.

Bezpieczne napełnianie w strefach Ex

Firma Feige FILLING GmbH jest liderem rynku w dziedzinie napełniania beczek płynnymi substancjami chemicznymi. Aby spełnić wymagania ATEX dla kategorii 1 producent linii napełniających wybrał rozwiązania WAGO dla obszarów Ex.

process_referenz_explosionsschutz_feige-filling_naeherungssensor_i-o-system-750_2000x1500.jpg

Nowoczesna technologia w budowie tuneli

Błoto, wibracje, wysoka temperatura: takie warunki nie są przeszkodą dla sterowników WAGO, które firma Demostene + Partner AG wykorzystuje w swoim układzie sterowania dla urządzenia do tworzenia mieszanin wybuchowych

process_referenz_explosionsschutz_tunnelbau_demostene_land_personen_lkw_berge_2000x1500.jpg

Bezpieczeństwo pod ziemią

W kopalniach węgla kamiennego mogą pracować tylko takie urządzenia, które nie spowodują zapłonu. Dlatego firma HAZEMAG & EPR zdecydowała się na sterowniki WAGO.

process_referenz_hazemog_steinkohlebergbau_explosionsschutz_tunnelvortriesmaschine_tunnel_2000x1500.jpg

To może Cię zainteresować

Więcej z zakresu techniki procesowej

WAGO oferuje rozwiązania dla wyzwań w każdej branży – modularnej automatyki procesowej, ochrony przeciwwybuchowej, zapewnienia bezpieczeństwa danych i Procesu 4.0.

Proces 4.0

Proces 4.0

Cyfryzacja i modyfikacja procesów: WAGO pomoże Ci je zaprojektować i wdrożyć.

process_prozessindustrie_virtuell-real-welt_istock_101279527_2000x1500.jpg
Proces 4.0
Modularna automatyka procesowa

Modułowa automatyka procesowa

Koncepcja instalacji modułowej jest odpowiedzią na stale zmieniające się wymagania rynku. W ten sposób WAGO pomaga swoim klientom sprostać rosnącym wymaganiom.

process_modulare-prozessautomation_gettyimages-457978501_2000x1500.jpg
Modułowa automatyka procesowa

Przeczytaj więcej

WAGO w innych branżach

Systemy automatyki i technika połączeń sprężynowych WAGO sprawdzają się nie tylko w technice procesowej. Sprawdź, jakie rozwiązania dla innych branż oferuje WAGO.

Przemysł okrętowy

Przemysł morski i offshore

Nowoczesne napędy, integracja podsystemów w jedną sieć – automatyzacja i cyfryzacja są dziś standardem w przemyśle okrętowym.

Marine_FINAL_V4_2000x1500.jpg
Przemysł morski
Energetyka

Energetyka

Dzięki nowoczesnym technologiom automatyzacji i cyfryzacji powstają inteligentne sieci komunikacyjne Smart Grid.

Energy_FINAL_V6_2000x1500.jpg
Energia