Bu sayfa üzerinde:

Patlamaya Karşı Korumada WAGO Okumanız Önerilir Okumanız Önerilir

Patlama Nedir?

Latince explosio olarak ifade edilen patlama kelimesi, "basınç altında kaçmak" demektir. Bir patlama sırasında neler olur, hangi faktörler önemli ve hangi koruyucu önlemler mevcut? Patlamaya karşı koruma hakkında bilmeniz gereken her şeyi buradan öğreneceksiniz.

ISO 8421-1, EN 1127-1 patlamayı, "sıcaklık, basınç veya her ikisinin aynı anda artması ise ani bir oksidasyon veya parçalanma reaksiyonu" şeklinde tanımlamaktadır. Bu, belli bir oradan oksijen (hava), yanıcı madde ve tutuşturma kaynağının aynı anda mevcut bulunması ile sıcaklık ve basıncın aniden yükselmesine yol açan kimyasal bir reaksiyona işaret etmektedir. Ortaya çıkan ısı yeterince hızlı tahliye edilemezse aynı anda ortaya çıkan gazların ani hacim genleşmesi ve muazzam ısı enerjisi salımı olur; buna bir basınç dalgası eşlik eder: patlama.

Patlamaya Karşı Korumada WAGO

Patlamaya Karşı Korumanın İlkeleri

Tek bir bakışta Ex koruması hakkında bilinmeye değer her şey.

Patlamanın Şiddeti

Bir patlamanın şiddeti, yanıcı maddelerin ve bu yanıcı maddelerle oksijen karışımının niteliklerine bağlıdır: Havada mevcut oksijen, yalnızca belirli bir miktarda yanıcı madde ile yanar (oksidasyon). Patlamanın şiddetine ve ilişkili basınç dalgasının yayılma hızına bağlı olarak düşük hızlı patlama (cm/s), yavaş yanarak patlama ve patlamanın en kuvvetlisi olan infilak (km/s) şeklinde ayrılır. En şiddetli patlamalar ses hızından daha hızlı yayılır, böylece devasa bir yıkıcı güç meydana gelir.

Patlayıcı Ortam için Ön Şartlar

Bir patlamanın meydana gelebilmesi için aşağıdaki faktörler aynı anda mevcut olmalıdır:

Üretim prosesi veya civarda yanıcı madde
Oksijen (hava)
Tutuşturma kaynağı
Oksijen ile yanıcı madde arasında belli bir oran

Bir patlamanın yalnızca patlamaya tabi ortam ve tutuşturma kaynağı aynı anda mevcutsa meydana geleceği bilgisi patlamaya karşı korumada önemlidir.

Yanıcı Maddeler

Yanıcı maddeler buharları, duman, gazlar ve tozu içerir. Bu maddeler imalat ve üretim sürecinde veya taşıma ya da nakliye sırasında kazara ortaya çıkabilirler. Daha fazla işleme için parçalanan maddelerden çıkan toza, özellikle endüstriyel alanlarda sıkça rastlanır. Toz patlamaları en az gaz patlamaları kadar yıkıcı etkilere sahip olabilir: Patlama sırasında gaz-hava karışımı çabucak yayılır, böylece yanıcı madde konsantrasyonunu azaltır (zayıf karışım). Bundan dolayı daha fazla yanma mümkün değildir. Buna karşın toz-hava karışımı, patlama sırasında tutuşabilecek ilave toz katmanlarına yol açar. Bununla birlikte gaz-hava karışımı patlaması da toza sebep olarak gaz patlamasını toz patlamasına dönüştürebilir.

Parlama Noktası ve Patlama Sınırları

Oksijenle karışan yanıcı maddeler, yalnızca belli bir oranda yanıcıdır ve tutuşturma kaynağı ile karşılaşır karşılaşmaz tutuşur. Burada maddenin parlama noktası ve patlama sınırı, belirleyici rol oynar.

Parlama Noktası

"Parlama noktası", yanıcı sıvıların, yanıcı buhar-hava karışımının oluştuğu en düşük sıcaklığını tanımlar. Bu karışımda parlama noktası, münferit bileşenlerinkinden daha düşük olabilir. Bu buhar-hava karışımlarıyla patlayıcı bir ortamın oluşabilip oluşamayacağına konsantrasyon oranı karar verir. Bu, münferit maddelerin patlama sınırlarını tanımlar: Her yanıcı maddenin bir patlamanın olabileceği belirli bir oksijenle karışım aralığı vardır. Çok yüksek konsantrasyonlar (zengin karışım) ve çok düşük konsantrasyonlarla (zayıf karışım) patlama olmaz ancak kararlı reaksiyon veya hiçbir şekilde yanıcı olmayan reaksiyon olur. Karışım sadece üst ile alt patlama sınırı arasında tutuşturulursa patlayıcı bir şekilde davranır.

Patlama Sınırları

Ancak patlama sınırları basınca, sıcaklığa ve oksijen konsantrasyonuna bağlıdır. Dahası sezyum, rubidyum ve hatta beyaz fosfor gibi kimyasal olarak kararlı olmayan, oksijen veya hava ile temas ettiğinde tutuşan maddeler de vardır; bu maddeler "piroforik" olarak anılır. Bu maddelerle işlem yaparken özellikle dikkat edilmelidir. Bu, toz birikintileri için de geçerlidir. Bu durumda kendiliğinden tutuşma tehlikesi, birikmenin kalınlığı ile artar. Tozun yalıtım etkisi, ısınmaya neden olarak kendiliğinden tutuşmaya yol açabilir. Bir maddenin kesin parlama noktaları ile patlama sınırları hakkındaki bilgi, uygun güvenlik bilgi formlarında tanımlanır. Patlamaya tabi bir ortamın oluşması mümkünse, bu durum dokümanda belirtilir.

Buradan Daha Fazla Bilgi Edinin

Bir patlama sırasında neler olur, hangi faktörler önemli, hangi koruyucu önlemler mevcut? ATEX, Ex bölgeleri, tutuşmaya karşı koruma kategorileri, vb. hakkında bilmeniz gereken her şey.

Bölge Sınıflandırması

Ex Koruma Önlemleri

Cihaz Grupları

Tutuşturma Kaynakları

Koruma Tipleri

Direktifler, Standartlar ve Düzenlemeler

Patlamaya Karşı Korumaya Yönelik WAGO Ürünleri

Otomasyon

Ex Alanı için Hazır

Olumsuz ortam koşulları altında otomasyon? WAGO ürünleri ve çözümleri bunun için üretilmiştir.

Bağlantı Teknolojisi

Kapsamlı Patlamaya Karşı Koruma

Ex alanı için onaylı: WAGO ürünleri en ekstrem koşullar altında bile güvenli bağlantılar oluşturur

WAGO da ki irtibat kişiniz

Market Management Industry Process

İlave hizmet teklifleri:

Okumanız Önerilir

Proses Teknolojisi Alanından Daha Fazla

İster modüler proses otomasyonu, patlamaya karşı koruma, siber güvenlik olsun, isterse Proses 4.0 – WAGO sektörün karşılaştığı her zorluk için çözümler sunar.

Proses 4.0

process_prozessindustrie_virtuell-real-welt_istock_101279527_2000x1500.jpg

Akıllı Değer Zincirleri

Prosesleri dijital olarak dönüştürün ve yeniden şekillendirin: Münferit geliştirme ve uygulamada WAGO güvenilir ortağınızdır.

Modüler Proses Otomasyonu

process_modulare-prozessautomation_gettyimages-457978501_2000x1500.jpg

Gelecekte DIMA

Modüler sistemler konseptleri, sürekli olarak değişen pazar taleplerine yönelik çözümdür. WAGO, gelişim sürecinizi destekler.

Okumanız Önerilir

Diğer Sektörlerde WAGO

WAGO'nun otomasyon ve elektrik bağlantı teknolojileri sadece proses mühendisliğinde boy göstermez. WAGO'nun diğer sektörlere yönelik sunduğu çözümleri görün.

Geleceğin Gemisinde Seyir Halinde

Dijital Geleceğe

Daha fazla bilgi