Gemiddeld brengen we slechts acht procent, en dus minder dan een tiende van ons leven, buiten in de frisse lucht door. De andere 92 procent van de tijd brengen we binnenshuis door; thuis, op werk, in de auto, in de bus, in het vliegtuig of in de trein. Binnen enkele generaties is onze maatschappij veranderd in een maatschappij van binnenzitters. Het gevolg: overal daar waar het natuurlijke daglicht niet meer voldoende is om voor voldoende licht te zorgen, moet kunstmatig licht uitkomst bieden.

">
building_licht_b161125_22-kelvinkurve_finale_2000x1125.jpg

Human Centric Lighting

De mens als middelpunt - in het verleden stonden met name een efficiënt gebruik en lage kosten in de focus. Tegenwoordig staat echter de mens in het middelpunt van moderne verlichtingsconcepten: "Human Centric Lighting" houdt rekening met het circadiaanse ritme en voorziet in omgevingsomstandigheden die het welzijn bevorderen en de productiviteit verhogen.

Gemiddeld brengen we slechts acht procent, en dus minder dan een tiende van ons leven, buiten in de frisse lucht door. De andere 92 procent van de tijd brengen we binnenshuis door; thuis, op werk, in de auto, in de bus, in het vliegtuig of in de trein. Binnen enkele generaties is onze maatschappij veranderd in een maatschappij van binnenzitters. Het gevolg: overal daar waar het natuurlijke daglicht niet meer voldoende is om voor voldoende licht te zorgen, moet kunstmatig licht uitkomst bieden.

Human Centric Lighting in een oogopslag

Lichtplanning met de mens als middelpunt

Minimale standaard is verre van voldoende

Voor de kwantiteit én de kwaliteit van de verlichting van werkplaatsen is in Europa met name één norm van cruciaal belang. DIN EN 12464-1 beschrijft nauwgezet de eisen aan de lichtsterkte, de beperking van verblinding en flikkering, kleuraspecten en onderhoudswerkzaamheden. "Visuele taken effectief en nauwkeurig uitvoeren" is de eis die in DIN EN 12464-1 is gedefinieerd. Een eis waarmee iedere planner en iedere opdrachtgever in de utiliteitsbouw rekening moet houden. De centrale stelling is echter snel samengevat: minimaal 500 lux in de omgeving van de werkplek.

Circadiaans ritme

Aan één aspect, dat overigens niet in de norm wordt genoemd, werd in het verleden te weinig aandacht besteed: het welzijn van de mens. Alleen omdat bijvoorbeeld een kantoor van 's ochtends tot 's avonds in toereikende mate is verlicht, betekent dit niet dat het de optimale omgeving is voor de collega's die er werken. Tegenwoordig staat het buiten kijf dat we altijd dan goed in ons vel zitten en hierdoor productief zijn als onze werkomgeving het natuurlijke dag-/nachtritme, het zogenaamde circadiaans ritme, optimaal nabootst.


Staafjes, kegeltjes, ganglioncellen

De oorzaak hiervan is een derde klasse van fotoreceptoren die onlangs werd ontdekt. Terwijl staafjes en kegeltjes zowel licht-/donkercontrasten als kleuren waarnemen via de ingebedde visuele pigmenten, zijn de ganglioncellen niet verantwoordelijk voor de beeldherkenning. Hoewel de ganglioncellen ook gevoelig zijn voor licht, maken ze gebruik van deze informatie om het menselijke dag-/nachtritme te regelen. De ganglioncellen zorgen er dus voor dat we in de loop van de avond moe worden en gaan slapen - en niet al tijdens de lunch. Omgekeerd betekent dit dat licht niet voor alle mensen de gelijke betekenis heeft, dat 500 lux en 5000 K om acht uur 's ochtends niet hetzelfde effect hebben als om drie uur 's middags.

Het juiste licht - op het juiste moment

Voor de planning van de verlichting betekent dit: zoals het natuurlijke licht in de loop van de dag van intensiteit, kleurtemperatuur en van richting verandert, moet ook het optimale kunstlicht deze eigenschappen simuleren. In principe is een hogere lichtsterkte met een hoger blauwaandeel geschikt voor de ochtenduren en rond het middaguur. Tegen de middag en in de avonduren moet het aantal lux afnemen en moet het roodaandeel toenemen. Het is echter moeilijk om dit soort algemene uitspraken te doen, mede omdat rekening moet worden gehouden met tal van factoren, zoals de leeftijd van de personen of de manier waarop de ruimte wordt gebruikt. Een kantoor moet bijvoorbeeld anders worden verlicht dan een kamer in een ziekenhuis en een productielijn anders dan een vergaderzaal.

2000x1500_flexible_arbeitswelten.jpg

Technische eisen

Hoe dan ook, de eisen die aan de techniek worden gesteld zijn vrijwel identiek: enerzijds zijn verlichtingsarmaturen nodig die niet alleen een helder licht produceren, maar ook traploos kunnen worden ingesteld, zowel qua intensiteit als qua kleurtemperatuur. Anderzijds is automatiseringstechniek nodig die deze wijzigingen betrouwbaar kan uitvoeren. Systemen die planners maximale vrijheid bij de vormgeving bieden zijn hiervoor bijzonder geschikt. Dit betekent onder andere dat verschillende lichtscenario's kunnen worden geprogrammeerd volgens het circadiaanse ritme, niet alleen voor iedere ruimte, maar individueel voor elk gedeelte van het gebouw. Sensoren detecteren de omgevingsomstandigheden en passen de verlichting individueel aan. Indien in bepaalde situaties meer of minder, warmer of kouder licht nodig is, kan handmatig worden ingegrepen via de bedieningselementen.

Hogere uitgaven, hoger welzijn

Tegenover de aanvankelijk hogere kosten staan aanzienlijke voordelen. Het toegenomen welzijn komt tot uiting in een natuurlijk hoger prestatievermogen. Mensen zijn oplettender, alerter en geconcentreerder - een effect dat met andere externe prikkels niet kan worden behaald. Dit verhoogt niet alleen onbewust de productiviteit, maar draagt ook bij tot een grotere arbeidsveiligheid.

Ervaar meer over het thema

Lichtmanagement

Verlichtingssystemen sneller in bedrijf stellen, bedrijfskosten verlagen en de bediening vereenvoudigen; geen probleem met WAGO!

building_licht_lichtmanagement_tablet_2000x1500.jpg
Room Management

Room Management

flexROOM®, the versatile solution for building automation provides lighting, sun protection and temperature control – without any programming.

building_raum_raumautomation_istock_000053954758_2000x1500.jpg

Ook interessant

Meer uit het bereik verlichtingstechniek

Daglichtsimulatie met de nieuwe DALI-Color

In het Deense universitaire ziekenhuis van Odense wordt de radiologische afdeling op de benedenverdieping optimaal verlicht afhankelijk van het moment van de dag en de tijd van het jaar. Het universitaire ziekenhuis van Odense is een van de meest moderne en progressieve ziekenhuizen ter wereld.

building_referenz_ouh-dali-color-klinik_2000x1500.jpg

Inspirerende lichtscenario's voor een nieuwe kantoor ervaring

Het technologieconcern Philips heeft met zijn centrale voor de DACH-regio in de vestiging van Hamburg niet alleen een ultramoderne werkomgeving met creatieve thematische indeling, maar ook een prestige-object voor innovatieve verlichtingstechniek gecreëerd.

building_referenz_philips_arbeitswelten_3_2000x1500.jpg

Aanbevolen artikelen

Meer informatie uit het bereik gebouwtechniek

U bent bezig met de planning van de lichtinstallatie en -automatisering in uw kantoorgebouw, wilt een verwarmings-, airconditionings- en ventilatiesysteem ombouwen of bent geïnteresseerd in de ruimteautomatisering? WAGO helpt u bij de realisatie van uw plannen voor het gebouw.

Economische ruimteautomatisering

Planning, realisatie en bedrijf van een gebouw moeten met een maximaal rendement en een groot aanpassingsvermogen overtuigen.

building_raum_innen_grossraumbuero_leer_1_2000x1250.jpg

Gecertificeerde gebouwen

Duurzaam bouwen loont. Meerdere certificaten helpen u bij de planning - een van deze certificaten houdt zelfs al rekening met de energiebesparingspotentiëlen van de gebouwautomatisering.

building_raum_gebaeude_fassade_himmel_blau_iStock_000048706942_XXXLarge_2000x1125.jpg